Ceny towarów są zależne od wielu czynników, podlegają mechanizmom ekonomii rynkowej. Na co dzień niewielu z nas zastanawia się, co wpływa na ich wysokość, jednak gdy zaczynają gwałtownie rosnąć, zadajemy sobie pytanie, skąd się biorą znaczne różnice – dlaczego masło miesiąc temu kosztowało dużo mniej i skąd taka rozbieżność między kwotami w poszczególnych sklepach? Sprawdź, co wpływa na ceny produktów.
Popyt i podaż, czyli fundamentalne zasady ekonomii rynkowej
Jednym z podstawowych praw ekonomii rynkowej jest zależność między popytem i podażą. Jeśli danego dobra na rynku jest dużo, a zainteresowanie na nie maleje, wówczas cena spada. Odwrotna sytuacja sprawia, że wartość idzie w górę – w przypadku, gdy produktów jest mało, a chętnych wielu, sprzedawcy mogą podwyższyć cenę.
Przykładem mogą być sezonowe owoce, możemy przyjrzeć się np. cenom truskawek – w wysokim sezonie za owoce zapłacimy najmniej, mimo dużej liczby chętnych – jeśli plony były obfite, cena powinna być w tym czasie niższa, wraz z końcem zbiorów ceny idą w górę. Zimą, chcąc kupić truskawki importowane, musimy zapłacić dużo więcej. Innym przykładem może być telefon komórkowy. Na nowy model będzie większy popyt, toteż więcej będzie trzeba za niego zapłacić. Po kilku miesiącach produkt nie przyciąga już tak dużego grona zainteresowanych, więc ma niższą wartość.
Jak inflacja wpływa na ceny produktów?
Czynnikiem, który znacząco odbija się na cenach towarów, jest inflacja. Odczuwamy ją, gdy za tą samą kwotę możemy kupić coraz mniej. Spadek siły nabywczej pieniądza wpływa na to, że za dany produkt musimy zapłacić więcej. Na inflacje ma wpływ m.in. sytuacja na rynku międzynarodowym – koszt importu oraz eksportu, kursy walut, czy ceny surowców energetycznych, a także polityka monetarna i fiskalna rządu.
Koszty produkcji i sprzedaży, magazynowania i transportu towarów
Na ostateczną cenę produktu składają się także koszty związane z ich produkcją, przechowywaniem, a także dostarczaniem do punktów docelowych. Wzrost cen surowców, energii czy podwyżka wynagrodzenia bezpośrednio przekłada się na wyższe ceny końcowe towarów. Również wpływ na ich wysokość ma paliwo, opłaty celne oraz inne płatności związane z logistyką i magazynowaniem, szczególnie odnosi się to do asortymentu, który jest importowany.
Należy także zaznaczyć, że czynniki zewnętrzne, takie jak klęski żywiołowe, wojny czy pandemie, także mają znaczenie dla ostatecznych cen produktów. Różnego rodzaju zdarzenia mogą zakłócić łańcuchy dostaw, wpłynąć na zmniejszenie produkcji, co skutkuje podwyższeniem cen.
Konkurencja a poziom cen
Na kształtowanie wysokości cen wpływa także konkurencja. Jeśli jest duża, firmy mogą rywalizować ze sobą o klientów, obniżając ceny. Warto również zaznaczyć, że sklepy stosują rozmaite strategie sprzedażowe, by przyciągnąć konsumentów, którzy poza produktem o obniżonej wartości kupują również inne towary.
Zjawiskiem, które ma znaczenie dla mechanizmów ekonomii rynkowej, jest dumping. To pojęcie, które oznacza sprzedaż towarów poniżej kosztów ich wytworzenia. Czasem taki zabieg jest stosowany dla zdobycia przewagi konkurencyjnej, wyeliminowania konkurentów i osiągnięcia monopolu na nowym rynku. Choć klienci mogą cieszyć się z możliwości nabycia produktów o niższych cenach, w dłuższej perspektywie tego rodzaju działania przynoszą negatywne konsekwencje i destabilizują rynek Więcej o dumpingu i jego skutkach możesz przeczytać tutaj: https://www.gowork.pl/poradnik/4/kariera/dumping-co-to-jest-dlaczego-sprzedaje-sie-w-cenach-nizszych-od-kosztow-wytworzenia/.
