Wsiadłem na rower, jak to mam w zwyczaju, i postanowiłem bliżej poznać Czeladź. Miasto pełne tajemnic, które ma sporo do zaoferowania odkrywcom zakamarków. Kierunek? Piaski – osiedle robotnicze, które od dawna intrygowało mnie swoim unikalnym klimatem. Znajduje się w Zagłębiu Dąbrowskim, a nie na Śląsku, co od razu daje poczucie, że czeka mnie coś nieco innego niż to, co można spotkać w sąsiednich śląskich miastach.
Ciekawostka architektoniczna
Wjeżdżając na osiedle, od razu poczułem, że trafiłem w miejsce o bogatej historii. Ceglaste familoki są tutaj nieco inne niż te, które widziałem wcześniej w Nikiszowcu czy Zandce. Materiały, z których zbudowano domy, łączą w sobie cegłę i kamień, co nadaje im wyjątkowy charakter. Te detale, przeplatające elementy surowej cegły z kamiennymi zdobieniami, przypominają bardziej wiejskie budynki, jakie widuje się na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, niż typowe śląskie osiedla robotnicze. Pomimo lekkiego chaosu w zabudowie, wszystko wydaje się mieć swoje miejsce i historię.
Białe domy w Czeladzi
Największym zaskoczeniem były dla mnie “białe domy” – niewielkie kamienne budynki, które nie przypominają niczego, co widziałem w innych osiedlach robotniczych. Wyglądają niemal jak przeniesione z południa Francji, a nie ze środka przemysłowego Zagłębia. Czysta elegancja, choć w minimalistycznym wydaniu, doskonale komponuje się z otaczającymi budynkami. Zatrzymałem się przy kilku z nich, by przyjrzeć się detalom – to, jak współgrają z otoczeniem, było naprawdę fascynujące.
Przejeżdżając przez osiedle, mijam kolejne zabytki – zabytkowy kościół w stylu neoromańskim. Następnie dawną szkołę, a nawet elegancką willę dyrektorską, która odcina się od prostych familoków swoją imponującą fasadą. Wokół rozciąga się park, stadion i inne przestrzenie, które przypominają, że to nie było zwykłym miejscem pracy, ale też pełnym organizmem życia społecznego. Kiedyś musiało tu tętnić życiem, a ja, jadąc rowerem, czułem, jak echo dawnych czasów odbija się od ceglanych murów.
Historia osiedla Piaski w Czeladzi
Historia Piasków to także niełatwe momenty. Zatrzymałem się przy pomniku upamiętniającym strajk z 1924 roku, podczas którego zginęło czterech górników. To jedno z tych miejsc, które przypominają, jak trudne były czasy dla mieszkańców tych osiedli. Choć kopalnia zamknęła swoje drzwi wiele lat temu, historia tego miejsca jest wciąż żywa i widoczna w każdym zakątku osiedla.
Jadąc dalej, z każdą uliczką odkrywałem coś nowego. Piaski to dawna kolonia robotnicza, miejsce z duszą, w którym przeszłość cały czas nie pozwala o sobie zapomnieć. Dla rowerzysty, takiego jak ja, lubiącego eksplorować miasto na własnych zasadach, to prawdziwa perełka Zagłębia, którą warto odwiedzić, by lepiej zrozumieć historię tego regionu.
Osiedle robotnicze w Czeladzi. Zdjęcia
Mapa
Pasjonat pozytywnego stylu życia. Prowadzę bloga od 2012 roku dzieląc się wiedzą i spostrzeżeniami. Ekspercko recenzuję rzeczy i miejsca warte uwagi, które zmieniają życie na lepsze. Poza blogowaniem napisałem kilka e-booków oraz publikacje w prasie drukowanej. Moje treści cytowane są przez duże media, w tym telewizja i portale.
