Często muli ci komputer i nie wiesz dlaczego? Tu sytuacja, w której nikt nie chciałby się znaleźć. Nic bowiem tak nie wkurza jak ładowanie się Windowsa dłużej niż kasety na Commodore. W sklepie mówili ci, że to super sprzęt, że twój komputer będzie ci służył długie lata. Co z tego, skoro już po 3 miesiącach czujesz, że działa ci jak poprzedni komputer, którego prawie wyrzuciłeś przez okno. Prawie, bo co to za przyjemność, kiedy mieszka się na parterze 🙂
Najczęstszym powodem spowolnienia komputera jest zawalony system, który z dnia na dzień działa coraz wolniej, aż pewnego dnia całkowicie padnie i wymagać będzie ponownej instalacji. Są sytuacje, kiedy jednak to nie od systemu zależy, ale od tego, na czym go masz zainstalowanego. Otwieranie się systemu przez 20 sekund od nowości powinno dać ci do myślenia, że można coś zrobić lepiej. Tylko co, skoro nie wiesz?
Co daje wymiana dysku HDD na SSD?
Gdy nie wiesz, jak przyspieszyć komputer, zacznij od wymiany dysku na SSD. Laptopy ze średniej półki cenowej zazwyczaj mają dyski starego typu HDD, aby producent mógł zaoferować niską cenę sklepową. Takie dyski były kiedyś dobre, ale stale rosnące potrzeby na coraz większe przetwarzanie danych i coraz większe wymagania systemu spowodowały, że dyski HDD coraz słabiej radzą sobie z zadaniami. Jeśli masz dysk HDD i wymienisz do na dysk SSD, gwarantuję ci, że różnicę poczujesz zaraz od pierwszego uruchomienia komputera. Zalet dysków SSD jest wiele. Ja pracuję w większości właśnie na takich dyskach (wyjątkiem jest dysk do Amigi) i przez te lata użytkowania, wyrobiłem sobie o nich zdanie. Jakie są największe zalety dysków SSD i dlaczego należy je mieć? Poznaj najważniejsze cechy.
Szybkość dysku SSD
Różnice prędkości dysku HDD a SSD są ogromne. Są na tyle duże, że każdy, nawet mało znający się na sprzędzie użytkownik zauważy zmianę. To właśnie dzięki szybkości dysku SSD odnosi się wrażenie, że komputer przestał zamulać. Jak kupisz swojej babci taki dysk, znikną problemy z potrzebą częstej reinstalacji systemu. No chyba, że babcia lubi instalować wszystko co znajdzie w internecie, niekoniecznie z bezpiecznych źródeł, ale na ciągotki babci nic się nie poradzi :)LF
Beztalerzowa mechanika
W dyskach HDD prędkość zależy od liczby obrotów talerza liczona w RPM (obrotów na minutę). Praca talerza w dysku jest głównym ogranicznikiem prędkości w komputerze. Przychodzi moment, kiedy chcemy mieć jeszcze szybsze dyski, ale talerze nie mogą kręcić się już szybciej, ponieważ ograniczają to prawa fizyki, takie jak np. tarcie.
Dyski SSD nie posiadają mechanizmu talerzowego. Ich działanie można porównać do pendrive. Teoretycznie prędkość SSD nie jest ograniczona mechaniką, choć pewnie za parę lat okaże się, że i na SSD jest jakiś górny limit prędkości i pojemności. Póki co, SSD jest najlepszą opcją jeśli chodzi o przechowywanie i przetwarzanie danych.
Możliwość przenoszenia komputera
Wiesz, że laptop z dyskiem HDD nie powinien być przenoszony? Talerze w dysku, kiedy są narażone na wstrząsy, niszczą się tak jak igła niszczy płytę gramofonową podczas nieplanowanego przeskoku ramienia. Im częściej podróżujesz z laptopem, nawet z jednego pokoju do drugiego, dysk to odczuwa i każde huśtanie laptopem wpływa na żywotność dysku HDD. Dyski SSD, dzięki właśnie beztalerzowej mechanice, są bezpieczne i można je zabierać wszędzie. Nawet tam, gdzie jest ryzyko rzucania komputerem, np. bagażownie lotniskowe czy zwykłe podróże służbowe i noszenie laptopa w torbie w pozycji raz pionowej, raz poziomej.
A jeśli nie używam laptopa, tylko normalnego PC? Czy dysk SSD też będzie dla mnie?
Oczywiście. To, że nie spacerujesz z pecetem nie wiadomo gdzie, nie musi cię ograniczać w użytkowaniu. Zaletę SSD odczujesz choćby przy włączaniu komputera, gdzie system ładuje się w nie dłużej niż 4 sekundy, a kopiowanie plików między folderami zajmują naprawdę znacznie mniej czasu. Jeśli już naprawdę zależy ci na extra prędkości, pomyśl o dysku systemowym typu M.2. To jeden z nowszych typów dysków i świetnie sprawdza się jako tak zwany “Dysk C”.
Energooszczędność
Załóżmy, że używasz laptopa na baterii. Każda minuta działania baterii ma dla ciebie znaczenie. Stary dysk HDD, aby mógł wykonywać swoją pracę, musi obracać swoją głowicą. Dysk SSD nie musi.
Laptopowe dyski HDD pobierają trzy razy więcej mocy niż SSD. Wymieniając dysk, wyraźnie wydłużysz cykl pracy baterii. Dyski SSD zużywają energię tylko wtedy, gdy są wykonywane operacje na plikach. Nie występuje tutaj potrzeba zużycia energii na mechanizmy obrotowe. Niższe zapotrzebowanie na energię skutkuje też mniejszym przegrzewaniem się. Z praw fizyki wiadomo, że jeśli coś wykonuje jakiś ruch lub zadanie, potrzebna jest do tego energia. A im więcej energii z ruchu, tym więcej wydziela się ciepła. A im mniej ciepła, tym mniej trzeba chłodzić komputer, więc i wentylator działa lżej, co jeszcze bardziej przyczynia się do oszczędzania energii.
Cicha praca dysku
Skoro SSD nie ma głowicy mechanicznej, to i działanie takiego dysku jest bezgłośne. Dosłownie. Dyski SSD w ogóle nie wydają dźwięku. Zaletę tę można docenić w cichych pomieszczeniach, np. w pokoju, gdzie inni domownicy śpią. A skoro ten dysk się nie przegrzewa, to i wentylator nie musi tyle hałasować.
Dysk SSD: czy warto wymienić dysk na SSD?
Dysk SSD ma prawie same zalety. Jedyną wadą jest trochę większa cena, ale nie od dziś wiadomo, że za jakość i komfort się płaci. W tym przypadku, biorąc pod uwagę zalety dysku SSD, warto wydać trochę więcej pieniędzy i kupić porządny dysk. To się po prostu opłaca. Zwróci ci się mniejszą ilością reinstalacji systemu, dłuższą pracą na baterii laptopa, mniejszymi rachunkami za prąd, no i wreszcie nie nadszarpniesz swojej cierpliwości podczas uruchamiania systemu i kopiowania plików. Dyski HDD już dawno powinny odejść do lamusa. Nie odejdą dlatego, że ładnie wygląda ekonomia w cennikach tanich komputerów, ale wiadomo, że to co tanie… no właśnie.
Pasjonat pozytywnego stylu życia. Prowadzę bloga od 2012 roku dzieląc się wiedzą i spostrzeżeniami. Ekspercko recenzuję rzeczy i miejsca warte uwagi, które zmieniają życie na lepsze. Poza blogowaniem napisałem kilka e-booków oraz publikacje w prasie drukowanej. Moje treści cytowane są przez duże media, w tym telewizja i portale.
Od wielu lat mam w PC dyski SSD (jeden zwykły na SATA, drugi na M.2). Naprawdę działa to świetnie. Talerzowe mam tylko zewnętrzne na backup, ze względu na cenę i pojemność. Ale kupując zewnętrzny warto sprawdzić, czy jest zgodny z USB 3.0, ze względu na szybkość przesyłu danych.
HDD nie odejdą do lamusa właśnie ze względu na pojemność i cenę. Zewnętrznego Seagate 6TB kupiłem za niecałe 500zł. Ile by kosztował SSD o podobnej pojemności? I czy w ogóle są takie duże?
Wewnętrzne w blaszakach tak samo. Jeśli pracujesz z filmami, to obrabiasz naprawdę gigantyczne ilości materiału. Zapomnij, że zmieścisz to na SSD.
Ja tematy techniczne zostawiam mężowi, on zdecydowanie lepiej ten temat ogarnia i nie da zrobić krzywdy mojemu komputerowi 🙂
Jest jeszcze jedna wada SSD. Awaryjność. Układy NAND wytrzymują ograniczoną (dla TLC kilka tysięcy, dla QLC – kilkaset) liczbę operacji kasowania/zapisu. Żeby nie padały jak muchy, konieczne jest stosowanie algorytmów wyrównywania zużycia i różne sztuczki z buforowaniem danych tak, aby wykonywać jak najmniej zapisów. Dane edytowane na poziomie plików nie mogą być zapisane dokładnie w tym samym miejscu – muszą być fizycznie zapisane gdzie indziej. To komplikuje translację adresów logicznych na fizyczne. Pakowanie kilku bitów do jednego tranzystora obniża stosunek sygnału do szumu, co przekłada się na rosnącą liczbę błędów bitowych i wymusza stosowanie zaawansowanych kodów korekcji. Do tego pojawienie się układów wielowarstwowych (3D-NAND) sprawiło, że producenci muszą się mierzyć z problemem odprowadzania ciepła spomiędzy warstw. Ciepło przyśpiesza degradację układów. A SSD-ki bardzo rzadko uprzedzają o tym, że mają zamiar się zepsuć.