Witajcie, miłośnicy dobrego piwa! W czwartej części cyklu “Piwne style” chcę przybliżyć wam jedno z ciekawszych i bardziej złożonych stylów piwa – porter. Ten gatunek piwa przez kilkaset lat przechodził wiele ewolucji, zyskując coraz więcej fanów na całym świecie.
Poznajcie historię powstania porteru, jego podstawowe cechy oraz kilka przykładów popularnych odmian tego stylu piwa. Przypominam, że alkohol jest wyłącznie dla osób pełnoletnich. Jeśli masz mniej niż 18 lat, proszę, opuść ten wpis.
Jak powstało piwo porter?
Piwo porter to jeden z najstarszych i najciekawszych gatunków piwa, którego początki sięgają XVIII wieku w Londynie. Jego nazwa pochodzi od robotników zwanych “porters”, którzy pracowali w porcie i byli głównymi konsumentami tego piwa. Piwo to charakteryzuje się bogatym smakiem i aromatem kawy, czekolady, orzechów i karmelu. Jest ciemne, o niskiej, przeważnie beżowej pianie i nieco wyższej niż średnia gęstości.
Porter jest idealny do picia przy okazji specjalnych okoliczności, takich jak spotkanie z przyjaciółmi lub rodzinna kolacja. Warto spróbować różnych odmian tego piwa, aby poznać różne smaki i aromaty.
Porter powstaje przez fermentację specjalnie przygotowanego słodu jęczmiennego z dodatkiem drożdży piwnych. Proces ten jest podobny do produkcji innych rodzajów piwa, ale z użyciem szczególnie dobranych odmian słodów, które nadają piwu charakterystycznego smaku, barwy i zapachu.
Rodzaje piw porter
Piwo porter, podobnie jak inne gatunki piwa, ma wiele różnych odmian, które różnią się między sobą składem, procesem warzenia oraz poziomem alkoholu. Chcę przedstawić ci cztery najpopularniejsze rodzaje portera i opowiedzieć o ich cechach charakterystycznych.
1. Brown porter
Brown Porter to jedna z pierwotnych odmian porteru, pochodzącego z Wielkiej Brytanii. Jest to ciemne piwo o niskiej goryczce i średniej mocy. Charakteryzuje się karmelowymi i chlebowymi smakami, a także delikatnymi nutami ciemnych owoców i kawy.
2. Robust porter
Robust Porter to odmiana o większej mocy i bardziej intensywnym smaku. Jest bardziej chmielona niż brown porter i ma więcej nut ciemnych owoców, kawy i czekolady.
3. Porter bałtycki
Baltic porter to odmiana, która powstała w Europie Wschodniej, gdzie Polska odegrała kluczową rolę. Jest to ciemne, mocne piwo o gładkim smaku i aromacie kawy, gorzkiej czekolady i nucie palonego drewna. Charakteryzuje się również delikatną słodyczą i niską goryczką.
4. American porter
American porter to odmiana, która powstała w Stanach Zjednoczonych. Jest to ciemne piwo o średniej mocy i intensywnym smaku chmielu, kawy i czekolady. Charakteryzuje się również aromatem owoców i nutami karmelowymi.
Warto zauważyć, że istnieją również inne odmiany porterów, takie jak Imperial Porter, czy Smoked Porter. Te odmiany mają swój własny specjalny smak i aromat, są rzadziej spotykane, a ich cena jest adekwatnie wyższa.
Ogólnie rzecz biorąc, porter to ciekawy i zróżnicowany rodzaj piwa, który oferuje szeroką gamę smaków i aromatów. Dla miłośników ciemnych piw jest to świetna opcja do spróbowania, szczególnie w chłodne wieczory. Dlaczego wtedy? Ponieważ to piwo ma wyraźne cechy rozgrzewające, zbliżone do koniaku.
Jakie browary są znane z dobrych porterów?
Polskie browary mają powód do dumy. Jest wielu producentów porterów, które zachwycają swoim smakiem i wysoką jakością trunków. Spośród najczęściej polecanych browarów warzących portery można wymienić m.in.:
- Kormoran
- Browar Fortuna (Komes)
- Funky Fluid
- Browar Pinta
- Trzech Kumpli
- Browar Stu Mostów
- Brokreacja
oraz wiele regionalnych browarów warzących piwo w małych ilościach na rynek lokalny.
Ciekawostka: w grudniu 2022 podczas corocznego Konkursu Piw Rzemieślniczych, piwem roku został właśnie porter bałtycki, a dokładnie Porter 180 z Browaru Staropolskiego. Wywołało to spore kontrowersje, ponieważ do tej pory browar ten słynął z piw średnich lotów z obciachowymi etykietami. Jak widać, jak się chce, to można się postarać i dostać najlepsze wyróżnienie, jakie istnieje w branży piwowarskiej.
Ile alkoholu ma piwo porter?
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, ile alkoholu mają portery. Wiele zależy od browaru, który dane piwo uwarzy, ale przyjmuje się, że piwo porter zawiera zwykle od 4,5% do 7,5% alkoholu. Ekstrakt, czyli ilość cukru pozostającego po fermentacji, waha się od 10 do 18 Plato. W przypadku odmian Imperial Porter i Baltic Porter, moc może być wyższa i oscylować w granicach nawet 8-12% alkoholu, a ekstrakt może przekraczać 20 Plato. Jednak te wartości mogą się różnić w zależności od receptury i procesu warzenia. Co ciekawe, portery z zawartością alkoholu ABV powyżej 10% nie muszą mieć podanej daty przydatności do spożycia.
Jak przechowywać portery?
Piwa z alkoholem powyżej 10% są piwami o wyższej mocy, które powinny być przechowywane i spożywane inaczej niż piwa o niższej zawartości alkoholu. Termin spożycia dla piwa z alkoholem powyżej 10% jest dłuższy niż dla piwa z niższą zawartością alkoholu. Zwykle termin spożycia dla piwa z alkoholem powyżej 10% wynosi od kilku miesięcy do kilku lat. Tego typu piwa się nie psują, a im są starsze, tym lepsze. Tak jak dobre wino. Są koneserzy, do których również ja się zaliczam, którzy kupują portery i je chowają w ciemnym miejscu, aby przeleżakowały kilka lat.
Piwa te są często leżakowane w specjalnych warunkach, przez co ich smak i aromat się zmienia i ulepsza, ewoluuje. Cierpliwe leżakowanie pozwala na rozwój skomplikowanych smaków, aromatów i nut, które wcześniej nie były dostępne.
Aby zachować jak najlepszą jakość takiego piwa, należy je przechowywać w chłodnym i ciemnym miejscu, gdzie temperatura jest stabilna. Warto unikać trzymania go w miejscach, gdzie jest dużo światła, ponieważ światło może zepsuć smak piwa. Zepsuty złym przechowywaniem porter jest w smaku gorszy nawet od przysłowiowego Desperadosa 😛
Ważne jest również, aby przed spożyciem delikatnie wstrząsnąć butelką, ponieważ czasami składniki piwa mogą się rozdzielić. Osad na dnie butelki jest naturalnym zjawiskiem, które nie powinno powodować zakłopotania. Pamiętaj, że piwa z alkoholem powyżej 10% należy pić powoli, w małych ilościach, i nie należy pić ich zbyt wiele w jednym momencie, ponieważ mogą one być bardzo mocne i mogą wywołać nieprzewidziane działanie alkoholu.
Zdarza się również tak, że dzięki złożoności składu alkohol uwalnia się powoli, co może powodować pozorne złudzenie, że jest się w stanie wypić znacznie więcej. Zdziwienie przychodzi trochę później, kiedy alkohol uaktywni swoją siłę i wtedy w głowie sieje wesołe spustoszenie 🙂
Jaką rolę odgrywa chmiel w porterach?
Porter jest specyficznym piwem, które nie posiada aromatu chmielu. Chmiel gra tutaj drugoplanową rolę i jest dodawany dopiero pod koniec warzenia piwa. Można więc powiedzieć, że porter jest przeciwieństwem piwa IPA, gdzie w IPA kluczową rolę odgrywają właśnie specjalnie wyselekcjonowane gatunki chmielu.
Baltic Porter Day – specjalne święto porteru obchodzone w styczniu
Baltic Porter Day, czyli Międzynarodowy Dzień Porteru Bałtyckiego to ruchome święto obchodzone w jedną sobotę stycznia. Święto to jest dość młode, ponieważ pierwszy raz miało miejsce w 2016 roku. Pomysłodawcą jest Marcin Chmielarz – znany piwowar, youtuber z piwnego kanału “Kociokwik”, miłośnik ciemnego piwa.
Obchodzony co roku Dzień Porteru Bałtyckiego skupia się na edukowaniu i propagowaniu wiedzy na temat tego ciemnego, mocnego piwa oraz jego historii i tradycji. Jest to okazja dla piwowarów, miłośników piwa i degustatorów, aby spróbować różnych wariantów Baltic Porter i docenić ich bogaty smak.
Nie wszyscy lubią ten rodzaj piwa
Jednym z powodów może być to, że porter jest ciemniejszy niż inne rodzaje piwa i ma bardziej intensywny smak. Dla niektórych osób te cechy mogą być zbyt intensywne i przytłaczające.
Innym powodem może być to, że porter ma mniej chmielu (i mniej jego wyczuwalnych aromatów) niż inne rodzaje piwa, co oznacza, że jest mniej goryczki. Dla niektórych osób brak goryczki może oznaczać brak smaku lub brak balansu w piwie.
Ponadto niektórzy ludzie mogą nie lubić smaku i aromatu kawy, czekolady lub ciemnych owoców, które często są obecne w porterze. Mogą również nie lubić mocniejszych piw, ponieważ mogą czuć się zbyt szybko upojeni.
Ogólnie rzecz biorąc, gusta i preferencje smakowe różnią się wśród ludzi, a to, co jedni lubią, inni mogą nie lubić. Dlatego też nie każdy musi lubić porter.
Spis części cyklu "Piwne style"
Pasjonat pozytywnego stylu życia. Prowadzę bloga od 2012 roku dzieląc się wiedzą i spostrzeżeniami. Ekspercko recenzuję rzeczy i miejsca warte uwagi, które zmieniają życie na lepsze. Poza blogowaniem napisałem kilka e-booków oraz publikacje w prasie drukowanej. Moje treści cytowane są przez duże media, w tym telewizja i portale.
Dawniej myślałem, że porter bałtycki jest polskim piwem. Ale przecież nad Bałtykiem leży także Szwecja, Norwegia, Niemcy itp.
To nie dla mnie. Za mocne te piwa są i zbyt ciężkie. Nie umiem sobie wyobrazić picia porterów latem, gdy na dworze jest ponad 25 stopni.